30 Mayıs – Hırvatistan Devlet Günü
Hazırlayan: Marko Şapina
On dokuz sene sonra ilk defa Hırvatistan Devlet Gününü (Dan državnosti) 25 Haziran’da değil de 30 Mayıs’ta kutluyoruz. Hırvatistan Cumhuriyeti’nde 30 Mayıs’ta kutlanan Devlet gününde, 30 Mayıs 1990’da ilk demokratik yolla seçilen çok partili Parlamentonun oluşturulması anılmaktadır. Parlamento oturumundan sonra, o dönemki ismiyle Cumhuriyet Meydanında (bugün Ban Yelaçiç Meydanı) yani Zagreb’in merkez meydanında büyük bir kutlama organize edilmiştir.
Hırvatistan’ın içinde ve dışında yaşayan çok sayıda davetlinin ve dini topluluk temsilcilerinin katıldığı yeni Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti Parlamentosunun oluşturulması sırasında seçilen milletvekilleri; Jarko Domlyan’ı (Žarko Domljan) Parlamento Başkanı olarak, İvitsa Pertsan (Ivica Percan), Sıtyepan Sulimanats (Stjepan Sulimanac) ve Vıladimir Şeks’i (Vladimir Šeks) ise Başkan Yardımcıları olarak seçtiler.
Yeni seçilmiş Cumhurbaşkanı Fıranyo Tucman (Franjo Tuđman) o günkü yeni Hırvatistan’ın sembolik doğuşunun kutlanması sırasında, kardinal Fıranyo Kuhariç (Franjo Kuharić) ve Baş İmam Şevko Omerbaşiç (Ševko Omerbašić) tarafından kutsamış beşiğe; hayat, bolluk, bilim, kültürel gelişim ve zenginliğin sembolü olarak ekmek, tüy ve altın duka koymuştur.
Hırvat Parlamentosu, milletin temsil organı olup yasamanın başındadır. Devletin yönetim şekli, parlamenter demokrasiye dayalıdır. Yasama yetkisini kullanan Hırvatistan Parlamentosu (Sabor) tek kanatlı olup, 1990 Anayasasına göre en az 100, en fazla 160 üyeden oluşabilir.
Parlamentonun nezdinde Hırvatistan-Türkiye Parlamentolar Arası Dostluk Grubu faaliyet göstermektedir.
Yeni yapılan değişiklikler doğrultusunda 25 Haziran artık Bağımsızlık günü (Dan neovisnosti), 8 Ekim ise Hırvatistan parlamentosu günü (Dan Hrvatskoga sabora) olarak kutlanacaktır.
Kaynakça:
https://www.sabor.hr/hr/o-saboru/povijest-saborovanja/vazni-datumi/30-svibnja-dan-drzavnosti
Tekin, C. (2018). Hırvatistan Devleti’nin Kuruluşu ve Türkiye ile Münasebetleri. Konya: Çizgi Kitabevi.